Trochę teorii
Żeby zrozumieć o chodzi z tytułowym samodzielnym zasypianiem dziecka, musimy na chwilę przycupnąć i przyjrzeć się jak wygląda fizjologia snu człowieka w ogóle.
Sen jak wiadomo jest podstawową potrzebą człowieka, niezbędną mu do funkcjonowania. Chociaż pozwala wypocząć i zregenerować siły, nie jest jednak biernym stanem mózgu. Wręcz przeciwnie. Aktywność układu nerwowego podczas snu jest stale zachowana i podlega cyklicznym zmianom.
Fazy Snu
Aby zbadać fazy snu, naukowcom niezbędne były trzy narzędzia:
- ektroencefalograf (EEG) – bada czynność bioelektryczną mózgu,
- elektrookulograf (EOG) – bada ruchy gałek ocznych,
- elektromiograf (EMG) – bada namięcie mięśni.
Na podstawie tych trzech parametrów wyodrębnione zostały dwie fazy snu:
- Sen bez szybkich ruchów gałek ocznych (non-rapid eye movement sleep – NREM),
- Sen z szybkimi ruchami gałek ocznych (rapid eye movement – REM).
Dodatkowo Amerykańska Akademia Medycyny Snu dzieli sen NREM na 3 stadia, oznaczane jako N1, N2, N3, gdzie N1 oznacza sen najpłytszy, a N3 – najgłębszy.
Oprócz wyżej wymienionych faz snu, w ciągu nocy u każdego zdrowego człowieka występuje również czas czuwania W (wake).
Sen rozpoczyna się od fazy NREM która trwa ok. 80-100 min. Po niej zaś następuje faza REM, charakteryzująca się wiotkim ciałem, intensywnymi ruchami gałek ocznych oraz pojawieniem się marzeń sennych. Faza ta trwa około 15 min. Te dwie fazy składają się na jeden pełny cykl snu, których dorosły, zdrowo sypiający człowiek, doświadcza ok 4-5 każdej nocy. Jak widać na wykresie poniżej podczas przejścia z jednego cyklu do drugiego, czyli z fazy REM do nREM, występują chwile czasu aktywnego. Takie przebudzenia są w pełni fizjologiczne i dotyczą każdego. Są jednak na tyle krótkie, że często nawet nie pamiętamy ich po obudzeniu się rano.
Ryc. 1. Profil snu (hipnogram) 30-letniego zdrowego mężczyzny
No tak fajnie… tylko PO CO MI TO WSZYSTKO?
The form you have selected does not exist.
Sen niemowląt
Hipnogram niemowląt i małych dzieci różni się od tego omówionego powyżej. Noworodki śpią około 16-18 godzin, a blisko 50% czasu snu stanowi sen aktywny, będący odpowiednikiem snu REM (To ten, który w cyklu dorosłego człowieka zajmuje 15 min!) Długość snu oraz długość fazy REM zmniejsza się wraz z wiekiem poczynając już od niemowląt.
Pełen cykl u niemowląt zajmuje około 60 min, a przejście do kolejnego cyklu to moment kiedy najczęściej dziecko się wybudza.
Zgadza się z Waszymi doświadczeniami? Drzemki trwają 45-60 min? Maluch budzi się w nocy co godzinę?
Jeśli odpowiedzieliście twierdząco, na któreś z tych pytań, to najprawdopodobniej dziecko ma problem z ponownym wprowadzeniem się w fazę snu, co wynikać może m. in. z tego, że… w ogóle nie umie wprowadzać się w fazę snu. Innymi słowy – zasypia wieczorem i na drzemki z Waszą pomocą lub z pomocą rekwizytu. Potem gdy się budzi, a rekwizytu tego zabraknie, nie jest wstanie samemu ponownie zasnąć. Dlatego jeśli rodzice zgłaszają, że dziecko ma problemy ze snem, bardzo często pada pytanie czy dziecko umie zasypiać samodzielnie.
Może zainteresować Cię również:
Szkoda, że nie wiedziałam tego wcześniej, gdy w domu miałam niemowlaki, teraz moim problemem jest jak oderwać nastolatka od ekranu by szedł spać. Nie zawsze jest łatwo
Nasza córka kiedy była mała prawie w ogóle nie miała drzemek… Za to całkiem przyzwoicie spała w nocy:)
Ciekawy wpis. Moje dzieci są nieco starsze i zasypiają, jak tylko ich głowy dotkną poduszek, ale mają dużo ruchu na świeżym powietrzu (mamy własny, spory ogród).
Ok, wszystko fajnie ale co z dziećmi kp? 🤔U mnie cirka 17 miesięcy zrezygnowaliśmy nuedawno z karmienia w ciągu dnia, na drzemkę usypia w chuście, a w nocy budzi się pierdylion razy i bez cyca nie usnie 🤦🤷 Jakieś rady na taki egzemplarz? 🙆
Zazwyczaj pracuję właśnie z mamami dzieci karmionych piersią. Także na pewno można poprawić sen malucha czy to będącego na KP czy mm.